Σύμβουλος ανάπτυξης ταλέντων ποδοσφαίρου

“Μάνατζερ ποδοσφαίρου για παιδιά”, “Ανίχνευση ταλέντου”, “ποδόσφαιρο και σπουδές”, “επιλογή ακαδημίας”, “διαχείριση καριέρας”, “δοκιμές ποδοσφαιριστών”. Μετά από 25 χρόνια μελέτης και μια σειρά από μαθήματα και πιστοποιήσεις στο ποδόσφαιρο, είμαι έτοιμος να απαντήσω στις ερωτήσεις σας.

“Πού να πάω το παιδί μου για να παίξει ποδόσφαιρο;”, “ποια ακαδημία εμπιστεύεσαι;”, “θέλω να με βοηθήσεις με τον μικρό, του προτείνουν συμβόλαιο”, “χρειάζομαι βοήθεια, μας προσέγγισε ένας ατζέντης, ζητάει...”, “ένας ατζέντης μου ζητάει τόσα προκειμένου να πάει τον μικρό σε ένα camp στο εξωτερικό, να τα δώσω, αξίζει;”, “ξέρεις κανέναν μάνατζερ για να αναλάβει το παιδί;”, “θέλω να έρθεις να δεις τον μικρό και να μου πεις την άποψή σου”, “μου έκαναν πρόταση για συμβόλαιο, αλλά πρέπει να αλλάξω πόλη και σχολείο, χρειάζομαι τη συμβουλή σας”, “χρειάζομαι καθοδήγηση, ο προπονητής είναι πιεστικός και ο μικρός σκέφτεται να τα παρατήσει, απογοητεύεται”, “το παιδί επηρεάζεται από το κλίμα που επικρατεί στα παιχνίδια και δεν έχει διάθεση να συνεχίσει το ποδόσφαιρο, τι να κάνω;”, “ο προπονητής δεν του δίνει πολύ χρόνο, και νομίζω ότι το κάνει επειδή τον πιέζει η ομάδα για νίκες και διακρίσεις, αν και δεν μου το παραδέχεται, πώς να το χειριστώ;”, “το παιδί θέλει να αφοσιωθεί στη μπάλα, η μάνα του επιμένει ότι πρέπει να βάλει σε προτεραιότητα τις σπουδές, θέλω τη γνώμη σου”, “μου το ζήτησαν το παιδί από μεγαλύτερη ομάδα, αλλά είναι μακριά, θα με φάνε οι μετακινήσεις, τι να κάνω;”.

Στη διάρκεια των τελευταίων περίπου 25 χρόνων, κατά την πορεία μου στην αθλητική δημοσιογραφία, είναι αμέτρητες οι ερωτήσεις αυτής της φύσης που μου τέθηκαν από φίλους, γνωστούς και “αγνώστους”. Το φαινόμενο έγινε πιο έντονο στη διάρκεια της τελευταίας 10ετίας, χάρη στα social και τα digital media. Τα inbox μου σε όλους τους λογαριασμούς γέμιζαν και γεμίζουν συχνά από παρόμοιες ερωτήσεις. Συμβαίνει και αλλού, αλλά συμβαίνει ακόμη περισσότερο στην Ελλάδα: λέγεται έλλειψη ποδοσφαιρικού προσανατολισμού σε θέματα ανάπτυξης.

Μέχρι σήμερα δυσκολευόμουν πολύ να απαντήσω. Το έκανα επιλεκτικά, με τους οικείους μου, αλλά δίχως ποτέ να παίρνω την ευθύνη της καθοδήγησης του γονιού ή του παιδιού.

Μετά από 2,5 δεκαετίες στενής μελέτης του ποδοσφαίρου όμως, παρατηρώντας το ελληνικό ποδοσφαιρικό περιβάλλον και συγκρίνοντας τις ελληνικές παραστάσεις μου με τις διεθνείς, μετά από έναν μεγάλο κύκλο συναναστροφής με ποδοσφαιριστές, ανιχνευτές ταλέντου, ατζέντηδες, προπονητές, τεχνικούς διευθυντές, διευθύνοντες συμβούλους, προέδρους, μεγαλομετόχους, παρατηρώντας την μεγάλη ανάγκη του γονιού και του παιδιού να τύχει καθοδήγησης, βρήκα νόημα να αποδεχθώ αυτή την πρόκληση.

Σε συνέχεια των βιωματικών ποδοσφαιρικών και αθλητικών εμπειριών μου, πέρασα τα πρώτα περίπου 10 χρόνια της πορείας μου στη δημοσιογραφία μελετώντας καθημερινά βιωματικά ποδοσφαιριστές και προπονητές στις προπονήσεις και τους αγώνες. Μπροστά από τα μάτια μου πέρασαν εκατοντάδες περιπτώσεις παιδιών που επιχείρησαν να γίνουν επαγγελματίες ποδοσφαιριστές και τα κατάφεραν ή δεν τα κατάφεραν. Συνάντησα εφήβους ποδοσφαιριστές, με τους οποίους μεγαλώσαμε μαζί και φτάσαμε να γίνουμε μεσήλικες. Ποδοσφαιριστές, οι οποίοι μέσα από την καθημερινή συναναστροφή με έβαλαν στη ζωή του επαγγελματία ποδοσφαιριστή. Παίκτες που με συμβουλεύτηκαν, με εμπιστεύθηκαν, μοιράστηκαν μαζί μου τις ανησυχίες, τους προβληματισμούς, τα εμπόδια, τους κινδύνους, τα πάντα. Εφτασα να ταξιδέψω στο εξωτερικό για να συνοδεύσω ποδοσφαιριστή στη μεταγραφή του σε ξένο σύλλογο. Δημιούργησα σχέση εμπιστοσύνης με προπονητές, που με έβαλαν στη θέση τους. Εξοικειώθηκα με τη φύση της δουλειάς του ατζέντη, του τεχνικού διευθυντή, του διευθυντή ακαδημίας, του υπεύθυνου επιλογής νεαρών ποδοσφαιριστών. Συνδέθηκα με ποδοσφαιριστές που έγιναν πρωταθλητές Ευρώπης, συναναστράφηκα ποδοσφαιριστές που έχουν κερδίσει τη Χρυσή Μπάλα και το Παγκόσμιο Κύπελλο, συναναστράφηκα προπονητές που έχουν γίνει πρωταθλητές Ευρώπης. Στη διάρκεια των τελευταίων 25 ετών μελέτησα ποδοσφαιρικές ιστορίες και γνωμοδότησα ή συμβούλεψα επαγγελματίες σε ορισμένες από τις δυσκολότερες και πιο σύνθετες επιλογές καριέρας. Τον Νοέμβριο του 2018 έφτασα στην έκδοση του “Εξηγώντας το θαύμα”, ενός βιβλίου που αναλύει σε βάθος το μεγαλύτερο ποδοσφαιρικό επίτευγμα στην ελληνική ιστορία. Ολη αυτή η πορεία με είχε καλύψει βιωματικά προκειμένου να φτάσω στη θέση να συμβουλέψω ή να κατευθύνω με τη βεβαιότητα της εμπειρικής γνώσης. Προτού προχωρήσω όμως θέλησα να καλύψω και την ακαδημαϊκή πλευρά.

Τον τελευταίο καιρό ολοκλήρωσα μια σειρά από μαθήματα και πιστοποιιήσεις προκειμένου να επικαιροποιήσω και να πιστοποιήσω τα γνωστικά αντικείμενα που σχετίζονται με την επιστήμη της καθοδήγησης του εκκολαπτόμενου ποδοσφαιριστή, ή του επαγγελματία ποδοσφαιριστή, και της οικογένειάς του. Κάλυψα πεδία της προπονητικής από την βάση μέχρι το υψηλότερο επίπεδο. Τρεις μήνες εκπαίδευσης στο Barca Innovation Hub Universitas, προκειμένου να πάρω την εκπαίδευση των προπονητών από την Barca Coach Academy, την Ακαδημία της Μπαρτσελόνα. Απέκτησα την άδεια αναπτυξιακού προπονητή, την GrassRoots Coaching Licence από την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία των ΗΠΑ. Εκπαιδεύτηκα στους σχηματισμούς και τα συστήματα από την United Soccer Coaches, την Ενωση των προπονητών των ΗΠΑ. Εκπαιδεύτηκα στην προπόνηση των παιδικών και παιδικοεφηβικών ηλικιών από την Ολυμπιακή Επιτροπή των ΗΠΑ (“How to coach kids”, “How to coach kids ages 12-14”). Εκανα μαθήματα αθλητικής ψυχολογίας (Exploring sport coaching and psychology – The Open University, England) και ποδοσφαιρικής ψυχολογίας (The FA Level 1 Psychology Award – Αγγλική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία). Εκπαιδεύτηκα και πιστοποιήθηκα στην ανίχνευση και την αναγνώριση του ταλέντου στο ποδόσφαιρο (‘Identifying Potentially Talented Players' – League Managers Association – England), (The FA Level 1 in Talent Identification – England FA). Και προκειμένου να ολοκληρώσω τον κύκλο, εκπαιδεύτηκα και πιστοποιήθηκα στο Sports Agent Course (International Open Academy). Πήρα την εκπαίδευση και απέκτησα την πιστοποίηση ως coach and mentor (Level 3 Certificate in Coaching and Mentoring – Cambridge Management and Leadership School, England). Και κοντά στις προηγούμενες σπουδές μου στην Επικοινωνία, επικαιροποίησα τις γνώσεις μου στο Strategic Self-Marketing and Personal Branding (The State University of New York), στο Sports Marketing (Northwestern University) και στις Δημόσιες Σχέσεις και τη διαχείριση κρίσεων (The Saylor Foundation – Alison), (Sports Communications and Public Relations, SPORiT MatchPoint Lab) προκειμένου να φτάσω στη δημιουργία μιας επίκαιρης επαρκούς ακαδημαϊκής βάσης για την υποστήριξη, στο συμβουλευτικό επίπεδο, οποιασδήποτε ανάγκης ενός επαγγελματία αθλητή.

Πλέον ναι, μπορώ να αναλάβω την ευθύνη της συμβουλής και της καθοδήγησης ενός ποδοσφαιριστή της εφηβείας και των γονιών του. Μπορώ να συμβουλέψω αυτόν που φτάνει στα πρόθυρα του επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Μπορώ να μετέχω στη διαδικασία της ανίχνευσης του ταλέντου και της ανάπτυξής του από την παιδική ηλικία. Μπορώ να κατευθύνω τον ποδοσφαιριστή στη δημιουργία, τη διαχείριση του brand name του και της δημόσιας εικόνας του και την αξιοποίησή της, κοινωνικά και επιχειρηματικά.

Αν είστε γονιός που “αναγνωρίσατε” στο κείμενο την σημερινή πραγματικότητά σας, ή ποδοσφαιριστής που χρειάζεστε συμβουλές, πλέον ναι, είμαι στη διάθεσή σας! :)

Προπονητής ποδοσφαίρου: τι χρειάζεσαι, εκτός από ένα δίπλωμα

Η πρόταση του εκπαιδευτικού οργανισμού ΣΒΙΕ για την συμμετοχή μου στην σχολή της Προπονητικής σε έναν ρόλο εκπαιδευτή που θα φανεί χρήσιμος στα νέα παιδιά που θέλουν να γίνουν προπονητές ήταν μια παραπάνω από ενδιαφέρουσα πρόκληση. Με έβαλε στη διαδικασία να εξελίξω την ιδέα μου για την δημιουργία ενός κύκλου μαθημάτων που βοηθούν τον προπονητή οποιουδήποτε αρχικού επιπέδου να αντιληφθεί τις προοπτικές καριέρας που του δίνει η σημερινή ψηφιακή εξέλιξη και τα τεχνολογικά εργαλεία που δημιουργούν και επεξεργάζονται σε βάθος τα στατιστικά δεδομένα που δημιουργούν οι αθλητές και οι αθλήτριες. Κι επειδή το ακροατήριο το συνθέτουν σπουδαστές και νέοι προπονητές, η σκέψη με έβαλε στη διαδικασία να εξετάσω αυτό το σεμινάριο από το πρίσμα του personal branding και του στρατηγικού self marketing, με στόχο να λειτουργήσω ως performance coach και μέντορας σε νέα παιδιά που επιθυμούν να εφοδιαστούν κατάλληλα προκειμένου να αποκτήσουν συγκριτικά πλεονεκτήματα και να τα επικοινωνήσουν ώστε να δημιουργήσουν την προοπτική να ξεχωρίσουν σε μια πολύ ανταγωνιστική αγορά.

Αυτή η πρόκληση με έβαλε στη διαδικασία να κάνω τα updates και την πιστοποίησή μου σε έναν κύκλο μαθημάτων, τα οποία αντιλαμβανόμουν ως απαραίτητα προκειμένου να βοηθήσω νέα παιδιά να αντιληφθούν τη σημερινή πραγματικότητα στο ποδόσφαιρο. Τρεις μήνες εκπαίδευσης στο Barca Innovation Hub Universitas, προκειμένου να πάρω την εκπαίδευση των προπονητών από την Barca Coach Academy, την Ακαδημία της Μπαρτσελόνα, η GrassRoots Coaching Licence από την Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία των ΗΠΑ, και η εκπαίδευση στους σχηματισμούς και τα συστήματα από την United Soccer Coaches, την Ενωση των προπονητών των ΗΠΑ, μαζί με την εκπαίδευση στην ανίχνευση ταλέντου και στην ανάλυση του αντιπάλου από την FA, την αγγλική ποδοσφαιρική ομοσπονδία και από την PFSA, την Ενωση των επαγγελματιών scouts μου έχουν δημιουργήσει το ακαδημαϊκό υπόβαθρο που με βοηθά να κατανοήσω τη φύση της δουλειάς που θέλουν να κάνουν οι σπουδαστές. Και η διαδικασία της επιμόρφωσης, της επικαιροποίησης των γνώσεων και της πιστοποίησης με έφερε στη θέση να χαρτογραφήσω τις επιλογές ενός νέου σπουδαστή της προπονητικής που θέλει να σπουδάσει το ποδόσφαιρο και δεν θέλει να εξαρτάται από την ΕΠΟ και τις διαδικασίες της, αλλά ούτε και να περιορίσει το επίπεδο της επιμόρφωσής του σε ένα δίπλωμα της UEFA ή ένα πτυχίο προπονητή.

Το ίδιο μεγάλη, αν όχι μεγαλύτερη ήταν η πρόκληση που με έβαλε στη διαδικασία να επικαιροποιήσω και να εμπλουτίσω τις γνώσεις μου στην μελέτη της εξέλιξης της αγοράς του ποδοσφαίρου (“The Business of Football” - The Open University, English Football League Trust – England), στο Sports Marketing (Sports Marketing certificate. Northwestern University – Illinois, United States) και στο Management (Management and Leadership: Growing as a manager Certificate – The Open University and The Open University Business School), (Professional Sport Management - International Olympic Committee).

Μεγαλύτερη από όλες όμως είναι η πρόκληση που με οδήγησε στην προσπάθεια να επικαιροποιήσω τις γνώσεις και τις δεξιότητές μου στο coaching και το mentoring, τις οποίες εξασκώ στα περίπου 15 χρόνια που λειτουργώ ως στέλεχος στα sports media, προκειμένου να πιστοποιήσω και ακαδημαϊκά τη γνώση (Certificate in Coaching and Mentoring - Cambridge Management and Leadership School) και να εξελίξω - ανανεώσω τις μεθόδους μου στην διαδικασία του επαγγελματικού προσανατολισμού και στην δημιουργία ενός επαρκώς γεμάτου βιογραφικού για έναν επαγγελματία (Strategic Self-Marketing and Personal Branding Course – The State University of New York). Και επειδή πρόκειται για προπονητές, που καθοδηγούνται από ατζέντηδες, μπήκα στη διαδικασία της επικαιροποίησης της κατανόησής μου για την φύση, τον ρόλο και τον τρόπο που χειρίζεται ο ατζέντης τον προπονητή (Sports Agent Course - CPD Certified - International Open Academy).

Ολα τα παραπάνω, τα ακαδημαϊκά, ήρθαν να προστεθούν στη γνώση και την εμπειρία μέσα από τις παραστάσεις μου, ως επαγγελματία μελετητή του ποδοσφαίρου στη διάρκεια των τελευταίων 26 ετών, για να με βοηθήσουν να σχηματίσω έναν κύκλο μαθημάτων Personal branding & mentoring για προπονητές, υπό τον “Building your brand as a coach” τίτλο. Για να μιλήσω, σε αυτό το course, σε σπουδαστές και νέους προπονητές για την κατάρτιση που εφοδιάζει τον προπονητή με συγκριτικά πλεονεκτήματα, για τα βήματα προετοιμασίας για την τοποθέτηση στην αγορά εργασίας, για τις διαφορετικές ειδικότητες της προπονητικής και τις επιλογές ψηφιακής ή φυσικής μετεκπαίδευσης, για την επικοινωνία και τον δημόσιο λόγο.

Αυτό το course είναι ανοικτό σε συμμετοχή και για σπουδαστές άλλων σχολών προπονητικής, όπως και σε νέους προπονητές που αντιλαμβάνονται την αξία της δια βίου μάθησης και επιθυμούν να προσανατολιστούν καλύτερα σχετικά με τις δυνατότητες για την απόκτηση νέων δεξιοτήτων και την μετεκπαίδευση. Για πληροφορίες μπορείτε να αποταθείτε στο ΙΕΚ ΣΒΙΕ.

Ενα βιβλίο που με κάνει να νιώθω χρήσιμος

Δεν βρίσκω τον χρόνο να γράφω συχνά για να εκφράζομαι σχετικά με τα όσα ζω στη διάρκεια του πρώτου χρόνου της κυκλοφορίας του “Εξηγώντας το θαύμα”. Σαν από επιθυμία να κρατώ ένα ημερολόγιο όμως, και κυρίως επειδή έχω την ανάγκη να εκφράζω δημοσίως τις ευχαριστίες μου, βρήκα νόημα να γράψω ένα σημείωμα για να κλείσω σε αυτό όσα μου συμβαίνουν στη διάρκεια του τελευταίου μήνα.

Τούτες τις ημέρες, που ολοκληρώθηκε η πρώτη γραφή της αγγλικής έκδοσης του βιβλίου και ετοιμαζόμαστε για τις επαφές με εκδοτικούς οίκους για την κυκλοφορία και την ένταξή του στην διεθνή ποδοσφαιρική βιβλιοθήκη, ο καιρός με βρίσκει να δέχομαι συχνά μηνύματα από αναγνώστες. Στην συντριπτική πλειονότητά τους αυτά με συγκινούν, διότι μέσα στα μηνύματα συναντώ πολλά από τα οράματα που είχα τον καιρό που αποφάσιζα να επιχειρήσω αυτή τη μελέτη και να την μοιραστώ με τον κόσμο.

Μια τέτοια περίπτωση είναι και η τελευταία δημόσια κριτικήπου διάβασα, από τον Χρήστο Δανιήλ, έναν διδάκτορα Νεοελληνικής Φιλολογίας, ο οποίος εκτός καθηγητής και συγγραφέας είναι κριτικός βιβλίου. Είναι παραπάνω από επαινετικό για το βιβλίο μου το γεγονός ότι ο Χρήστος Δανιήλ βρήκε νόημα να το διαβάσει και να του δώσει τόση σημασία. Η κριτική του συνάντησε ένα από τα μεγαλύτερα οράματά μου· το “Εξηγώντας το θαύμα” δεν απευθύνεται μόνο στους ποδοσφαιρόφιλους, και το σημείωμα του Χρήστου Δανιήλ λειτουργεί ως πιστοποίηση αυτού του μηνύματος.

Τώρα, που αφήσαμε πίσω τις εκδηλώσεις για τον εορτασμό της συμπλήρωσης 15 χρόνων από την κατάκτηση του Euro, και έχω πάρει μια μικρή απόσταση από τα γεγονότα, χρησιμοποιώ αυτό το σημείωμα για να μιλήσω για τα συναισθήματα που με πλημμύρισαν σε τρεις διαφορετικές στιγμές:

Στις 25 Ιουνίου, όταν βρέθηκα ανάμεσα στους Θοδωρή Ζαγοράκη, Τραϊανό Δέλλα, Στέλιο Γιαννακόπουλο, Γιώργο Καραγκούνη, Αντώνη Νικοπολίδη, Αγγελο Χαριστέα, Γιάννη Τοπαλίδη στην σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο 8ο συνέδριο του ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, σε μια κουβέντα πάνω στο “το εγώ στην υπηρεσία του εμείς” θέμα. 

Στις 3 Ιουλίου όταν μαζί με τον Χρήστο Σωτηρακόπουλο γίναμε μάρτυρες και συνεντευξιαστές της πρώτης δημόσιας συνάντησης – συζήτησης του Οτο Ρεχάγκελ με τον Φερνάντο Σάντος. 

Και στις 4 Ιουλίου, όταν βρέθηκα στο τερέν του γηπέδου της Ριζούπολης για να συναντήσω τους ποδοσφαιριστές και τους προπονητές και να ζήσω από τον πάγκο των γιατρών την αναβίωση του τελικού του 2004, στον επετειακό αγώνα εκείνης της Εθνικής Ελλάδας με εκείνη την Εθνική Πορτογαλίας.

Οσα άκουσα για το “Εξηγώντας το θαύμα” με έκαναν ευτυχισμένο. Η συμπεριφορά της οποίας έτυχα από τους Πρωταθλητές Ευρώπης 2004 είναι τίτλος τιμής. Ο σεβασμός στο έργο που δημιούργησα είναι η μεγαλύτερη ανταπόδοση που θα μπορούσα να ευχηθώ στον εαυτό μου ως ανταμοιβή για τον κόπο της μεγαλύτερης δημοσιογραφικής έρευνας – μελέτης – ανάλυσης που έχει επιχειρηθεί για αυτή την επιτυχία.

Τα σχόλια των αναγνωστών, τα λόγια των πρωταγωνιστών, οι στιγμές της αναγνώρισης αυτού του έργου, είναι παράσημα που φορώ με καμάρι και αναμνήσεις που ανυπομονώ, έως και βιάζομαι να διηγηθώ στην κόρη μου. Κλείνω το σημείωμα με ένα ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ προς κάθε έναν από εσάς που μου έκανε την τιμή να αποκτήσει το βιβλίο μου, κάθε έναν από εσάς που βρήκε νόημα να επικοινωνήσει μαζί μου για να μου μεταφέρει τα σχόλιά του μετά την ολοκλήρωση της ανάγνωσης, κάθε έναν/μία που βρήκε νόημα να μοιραστεί δημοσίως τα σχόλια, μέσα από τα social media, βοηθώντας με αφάνταστα στη διάδοση της ύπαρξης αυτού του βιβλίου. Στον καιρό που ζούμε, στη χώρα που ζούμε, δεν υπάρχει η δυνατότητα μεγαλύτερης προώθησης ενός βιβλίου· και τελικά δεν υπάρχει και λόγος, διότι ο μέσος Ελληνας δεν θέλει να διαβάσει. Μου δίνει όμως αφάνταστα μεγάλη ικανοποίηση το γεγονός ότι σήμερα, περίπου οκτώ μήνες μετά την πρώτη ημέρα της κυκλοφορίας του, υπάρχουν εκεί έξω πολλά νέα παιδιά που έχουν διαβάσει την ιστορία, και άλλα που τη μαθαίνουν σήμερα και θα την μάθουν αύριο από ανθρώπους που έχουν διαβάσει το βιβλίο μου. Το “Εξηγώντας το θαύμα” είναι ό,τι πιο χρήσιμο και ωφέλιμο παρήγαγα ποτέ στα 26 χρόνια που λειτουργώ στη δημοσιογραφία. Αυτό που ήθελα να αφήσω στους επόμενους. Γι' αυτό με συγκλονίζουν οι στιγμές που ζω τώρα που την παραλαμβάνουν οι επόμενοι αυτή την ιστορία για να τη μάθουν σωστά και να ευεργετηθούν από τα διδάγματά της. 

Οι κριτικές των αναγνωστών για το "Εξηγώντας το θαύμα"

Περίπου τέσσερις μήνες μετά την πρώτη του μέρα στα βιβλιοπωλεία, το "Εξηγώντας το θαύμα" συνεχίζει το ταξίδι του και εξακολουθεί να τρέφει την ψυχή μου. Οχι τόσο επειδή παραμένει ανάμεσα στα best sellers της κατηγορίας του, όπως συμβαίνει στα Public, όσο για τα σχόλια που λαμβάνω από τους αναγνώστες του. Μου δίνει μεγάλη χαρά να βλέπω ανθρώπους που δεν με γνωρίζουν, οι οποίοι βρίσκουν νόημα να δημοσιεύσουν την κριτική τους, όπως συμβαίνει στο website του Public. Διαβάζω κριτικές που μου δίνουν μεγάλη ικανοποίηση, οι οποίες λειτουργούν προτρεπτικά για όσους σκέφτονται να αγοράσουν ένα βιβλίο σαν αυτό.

Τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν ζύγιζα την απόφαση σχετικά με το αν έχει ή όχι νόημα να εκδοθεί στην ελληνική γλώσσα αυτό το βιβλίο γνώριζα καλά ότι οι Ελληνες διαβάζουν λιγότερο από ποτέ, για μια σειρά από λόγους, με συνέπεια να έχει μικρύνει και να έχει φτωχύνει πολύ αυτή η "αγορά". Ηξερα ότι αυτή η διαδικασία, της διάδοσης της ύπαρξης αυτού του βιβλίου, εξαρτάται κυρίως από τους αναγνώστες του. Μόνο έτσι, στόμα στόμα, μαθαίνουν οι Ελληνες ότι υπάρχει ένα βιβλίο που διηγείται μια από τις πιο αξιόλογες και διδακτικές ελληνικές ιστορίες. Μόνο έτσι μπορεί να φτάσει σε πολλά χέρια το "Εξηγώντας το θαύμα". Γι' αυτό και θέλω να πω ένα μεγάλο "ευχαριστώ" σε όσους βρίσκουν νόημα να μοιράζονται μέσα από τα social media τις εντυπώσεις τους μετά από την ανάγνωση του βιβλίου.

Η τελευταία κριτική που διάβασα με χαροποίησε πολύ επειδή είναι γραμμένη από τα χέρια μιας γυναίκας. Την είχα αυτή την ανησυχία, για το ενδεχόμενο να αντιμετωπιστεί αυτό το βιβλίο ως "ανδρικό", ενώ δεν είναι. Την είχα την ανησυχία και για το ενδεχόμενο να αντιμετωπιστεί αυτό το βιβλίο μόνο ως "ποδοσφαιρικό", ενώ δεν είναι. Και χαίρομαι πολύ κάθε φορά που διαπιστώνω ότι φτάνει και σε χέρια ανθρώπων που το απέκτησαν για να διδαχθούν από αυτή την φοβερή ιστορία παρόλο που δεν είναι "φανατικοί" ποδοσφαιρόφιλοι. 

"Εξηγώντας το Θαύμα", Foodball edition

Ο Μιχάλης Τσόχος, που αυτό τον καιρό συναντά παρέες που έγραψαν ιστορία στον αθλητισμό, στην σειρά "Foodball" του gazzetta.gr, είπε να συναντήσει την πιο επιτυχημένη παρέα στην ιστορία του ελληνικού αθλητισμού. Δεν θα μπορούσε να "μαζέψει" 23. Συνάντησε τέσσερις από αυτούς, και τους έβαλε να θυμηθούν στιγμές της καλύτερης ιστορίας της αθλητικής ζωής τους. Ηταν παραπάνω από χαρά μου να βρεθώ στην παρέα με τον Γιώργο Καραγκούνη και τον Τάκη Φύσσα. Κι ήταν ωραία που μοιράστηκα με τον Μιχάλη τις σκέψεις μου για τα "πώς" και τα "γιατί" που με οδήγησαν στη συγγραφή του "Εξηγώντας το Θαύμα" που τούτο τον καιρό ταξιδεύει.



Είναι αλήθεια ότι ο χρόνος δεν μου επιτρέπει να κάνω όσα θα ήθελα να κάνω για την προβολή αυτού του βιβλίου. Δεν το αντιλαμβάνομαι όμως αυτό ως κάτι βιαστικό, που επείγει. Επείγουσα ανάγκη ήταν η συγραφή του, δηλαδή η έρευνα που προηγήθηκε και η σύνθεση όλων όσων άκουσα και κατάλαβα μελετώντας την μεγαλύτερη αθλητική επιτυχία στην ιστορία. Το βιβλίο υπάρχει πλέον, κι είναι εκεί, περιμένει να το ανακαλύψουν. Η δική μου ευθύνη ήταν να το δημιουργήσω, με τον σεβασμό που της πρέπει αυτής της ομάδας για αυτή την επιτυχία. Δεν αρνούμαι καμία πρόταση στην επικοινωνία της ύπαρξης αυτού του βιβλίου, αρκεί να έχει τις προδιαγραφές του σεβασμού προς αυτή την ιστορία. Τέτοιες είχε το Foodball, και χαίρομαι πολύ για αυτό. Δεν του πρέπει αυτού του βιβλίου να "παρακαλέσει" τον αναγνώστη του. Δεν είναι επιχειρηματική πράξη, δεν είναι εμπόριο. Είναι αυτό που αφήνεις πίσω, για τους επόμενους. 

Η κτηνιατρική εξελίσσεται, η Φρίντα γελάει ξανά

Η ιστορία της σχέσης του σκύλου με τον άνθρωπο δεν έχει ποτέ happy end. Αυτή η μικρή ιστορία όμως είχε αίσιο τέλος και φυσικά βρίσκω νόημα να μοιραστώ το νέο με όλους εσάς που μας στείλατε τις ευχές σας. Οι εξετάσεις έδειξαν ότι δεν μαζεύεται πλέον υγρό στο περικάρδιο, οι αρρυθμίες σταμάτησαν, ο πόνος έφυγε, η γιατρός μας είπε ότι στην έξοδό του από την κλινική αυτό είναι ένα υγιές σκυλί, το οποίο δεν έχει ανάγκη από φάρμακα ή ειδική διατροφή, δηλαδή τίποτα άλλο από φροντίδα και χάδια κατά την ήπια προσαρμογή στην προηγούμενη ρουτίνα της.

Δεν μου είναι εύκολο να εκφράσω με γραπτό λόγο τα συναισθήματα που μου δημιούργησαν τα μηνύματα με τις ευχές. Μπορώ όμως να πω αυτό: σε τέτοιες στιγμές αναδεικνύεται το ευεργέτημα της επικοινωνίας. Κι είναι παραπάνω από ανακουφιστικό να νιώθεις ότι υπάρχουν άνθρωποι που σε νιώθουν και σε καταλαβαίνουν στον πόνο. Σου δίνει κουράγιο.

Η Φρίντα γελάει πάλι. Και μαζί της γελούν οι ψυχές όλων μας στο σπίτι. Οπως κάθε προηγούμενη, αυτή η περιπέτεια της υγείας της με κάνει να θέλω να μοιραστώ την νέα πραγματικότητα σχετικά με την κτηνιατρική. Είναι κρίμα που δεν κυκλοφορούν πολλά κατατοπιστικά ιντερνετικά κείμενα, ή τέτοια που να σε βάζουν στο νόημα. Οσο μεγαλώνει το σκυλί σου, τόσο περισσότερο πρέπει να ρωτάς τον γιατρό προκειμένου να αυξήσεις τις πιθανότητες της έγκαιρης ανίχνευσης μιας ασθένειας μέσα από τα συμπτώματα. Είναι πιθανό η Φρίντα να μου μιλούσε και για το πρόβλημα της καρδιάς της με έναν βήχα μετά τη βόλτα κι εγώ να μην έδωσα σημασία επειδή δεν ήξερα. Μπορεί να μου το έδειχνε όταν δυσκολευόταν να ενεργηθεί κι εγώ να νόμιζα ότι κερδίζει χρόνο στη βόλτα ή ότι χαζολογάει. Δεν λέω ότι πρέπει να γίνουμε αρρωστοφοβικοί με τα σκυλιά μας, αλλά αν ο γιατρός είχε μεγαλύτερη διάθεση και περισσότερο χρόνο για συμβουλές ή αν υπήρχε περισσότερο υλικό για ανάγνωση στο internet, είμαι βέβαιος ότι θα ζούσαν περισσότεροι σκύλοι για περισσότερο σήμερα. Οι ιστορίες της Φρίντας με διδάσκουν ότι η κτηνιατρική έχει προχωρήσει τόσο που δεν πρέπει να αφήνεις ποτέ ένα σκυλί στην κακή μοίρα του επειδή δεν ξέρεις ή επειδή δεν μπορείς να καταλάβεις τι έχει επειδή δεν έχει ανθρώπινη φωνή να σου μιλήσει. Αν όχι όλα, τα περισσότερα μας τα λένε τα σκυλιά μας. Σε εμάς αναλογεί να τα ακούσουμε.

Οσο το κείμενό μου ταξιδεύει κι όσο εξακολουθώ να λαμβάνω μηνύματα τόσο περισσότερο χαίρομαι που όλο αυτό λειτούργησε όπως οραματιζόμουν: ενθάρρυνε ανθρώπους να μιλήσουν για τον πόνο τους, ή για τη σχέση τους με τα ζώα, ενθάρρυνε πολλούς να τολμήσουν να ζήσουν τη φιλία με ένα σκύλο. Αυτό είναι ήδη ένα από τα αγαπημένα μου κείμενα. Και μην ανησυχείτε, η Φρίντα δεν το πήρε πάνω της :)

Να είστε όλοι καλά!

Μια ραδιοφωνική συζήτηση για το "Εξηγώντας το Θαύμα"

Μια ωραία συζήτηση που κάναμε με τον δημοσιογράφο Μάκη Δούβαλη στον αέρα του ραδιοφωνικού σταθμού "Στο Κόκκινο 103.7" της Ρόδου για το "Εξηγώντας το Θαύμα".

Το “Εξηγώντας το Θαύμα” ανάμεσα στα best sellers βιβλία του Public: Χαίρομαι, αλλά πιο πολύ με νοιάζουν τα σχόλια των αναγνωστών

Συχνά βρίσκομαι μπροστά στην “πώς πάει το βιβλίο;” ερώτηση, από φίλους και γνωστούς, οι οποίοι με έκπληξη διαπιστώνουν ότι δεν γνωρίζω τις πωλήσεις του. Μου συμβαίνει, να μην ασχολούμαι με τις πωλήσεις, επειδή το έγραψα αυτό το βιβλίο με απόλυτη συνείδηση σχετικά με την εποχή, τη στιγμή. Γνώριζα εκ των προτέρων ότι η συγγραφή στην Ελλάδα δεν μπορεί να δώσει οικονομικό κίνητρο στον αθλητικό δημοσιογράφο, όπως είχα διαπιστώσει ακόμη και μια δεκαετία πίσω, από τον καιρό του πρώτου μου βιβλίου. Συμβαίνει επειδή το οικονομικό δεν ήταν ανάμεσα στα κίνητρά μου για τη συγγραφή αυτού του βιβλίου, αλλά και επειδή δεν περιμένω τις πωλήσεις για να μου δείξουν αν άξιζε ή όχι η επιλογή μου να ερευνήσω και να αναλύσω την μεγαλύτερη αθλητική επιτυχία στην ελληνική ιστορία και μια από τις μεγαλύτερες ελληνικές επιτυχίες γενικώς. Συμβαίνει επίσης επειδή το βασικό μου κίνητρο για να επιχειρήσω στη δεδομένη στιγμή την υλοποίηση ενός σχεδίου που είχε μείνει καρφωμένο στο μυαλό μου εδώ και περίπου 15 χρόνια ήταν η κυκλοφορία του στο εξωτερικό, στην αγγλική γλώσσα. Τούτο τον καιρό, που ετοιμάζεται η αγγλική έκδοση, ανυπομονώ να διαβάσω αυτό το βιβλίο στα αγγλικά και να το δω να τοποθετείται στην διεθνή βιβλιοθήκη ως το πρώτο βιβλίο ιστορικής αναφοράς και ανάλυσης της επιτυχίας της ομάδας που κατέκτησε το Euro 2004, διότι αυτό το βιβλίο λείπει από την διεθνή βιβλιοθήκη, είναι σαν να μην συνέβη ποτέ το Euro 2004.

Ολα τα παραπάνω τα γράφω με την ευκαιρία της χαράς που μου δίνει το γεγονός ότι το “Εξηγώντας το Θαύμα” δημιουργεί αυτό τον καιρό την δυναμική του στα ελληνικά βιβλιοπωλεία, όπως δείχνει το γεγονός της ύπαρξής του ανάμεσα στα best sellers της εβδομάδας στα Public. Χαίρομαι πολύ διότι είναι μεγάλο όραμα για μένα το να φτάσει αυτό το βιβλίο σε όσο το δυνατόν περισσότερα χέρια και να διαβαστεί. Το να περάσει από τη δική μου γενιά, από όλους εμάς που το ζήσαμε το Euro 2004, στις επόμενες, που δεν το έζησαν, λειτούργησε μέσα μου ως ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες παρακίνησης για να επιχειρήσω να γράψω αυτό το βιβλίο, και χαίρομαι πολύ που αρχίζω να συνειδητοποιώ ότι συμβαίνει αυτό που ευχόμουν. Χαίρομαι πολύ για την επιλογή μου να το εκδώσουμε και στην ελληνική γλώσσα.

Χαίρομαι πολύ με τα σχόλια που μου φτάνουν συχνά, σχεδόν καθημερινά, σε facebook, instagram, twitter, LinkedIn από αναγνώστες του βιβλίου. Και χαίρομαι ακόμη περισσότερο κάθε φορά που βλέπω/ακούω κάποιον που δεν με γνωρίζει να μιλά δημοσίως με καλά λόγια για το βιβλίο μου. Το να διαβάζω δύο καλές δημόσιες κριτικές για το βιβλίο μου στο Public μου δίνει μεγαλύτερη χαρά από το να το βλέπω ανάμεσα στα best sellers. Διότι πρώτα από όλα με νοιάζει ο κάθε αναγνώστης να κλείνει το βιβλίο με το “άξιζε τον κόπο” συναίσθημα. Με καίει να το βρίσκουν χρήσιμο όσοι μου κάνουν την τιμή να το αποκτούν.

Το “Εξηγώντας το Θαύμα” δεν ήταν ποτέ μια “εμπορική πράξη” μέσα μου. Είναι το καλύτερο δημοσιογραφικό έργο που έχω δημιουργήσει, και περιέχει την καλύτερη ιστορία που έζησα ποτέ στο ποδόσφαιρο. Αυτός είναι μέσα μου ο ορισμός του “Εξηγώντας το Θαύμα”. Και γι' αυτό με συγκινούν τα λόγια των αναγνωστών, όχι τα νούμερα των πωλήσεων.  

Εξηγώντας το Θαύμα: το ταξίδι σε κάθε πόλη που επιθυμεί να το υποδεχθεί

Είναι ακόμη όλα πολύ φρέσκα, δεν έχουν τακτοποιηθεί ακόμη τα συναισθήματα που μου δημιούργησαν τα όσα έζησα το απόγευμα της 31ης Ιανουαρίου στην Τεχνόπολη κατά την εκδήλωση της παρουσίασης του “Εξηγώντας το Θαύμα”. Σκοπεύω σύντομα να γράψω κάτι για εκείνη, που ήταν η κορυφαία στιγμή στη δημοσιογραφική ζωή μου, κυρίως προκειμένου να ευχαριστήσω όσους βρέθηκαν εκεί, κάτι άλλωστε που κάνω κατά τη φυσική επαφή με τους ανθρώπους στη διάρκεια των τελευταίων δέκα ημερών. Προηγουμένως όμως ήθελα να απαντήσω στα μηνύματα που έχω δεχθεί σχετικά με την παρουσίαση του βιβλίου.

Με ρωτάτε σχετικά με το αν θα παρουσιάσω το “Εξηγώντας το Θαύμα” σε άλλες πόλεις. Η αλήθεια είναι ότι η εκδήλωση που έγινε στο Γκάζι ήταν ακριβώς αυτό που ήθελα να συμβεί, νιώθω παραπάνω από γεμάτος και εκτιμώ ότι κατά τη διάρκεια των τελευταίων δύο μηνών έχω επικοινωνήσει με σαφήνεια την ύπαρξη και το περιεχόμενο του βιβλίου.

Αλήθεια είναι όμως και το ότι με συγκινούν τα μηνύματα που δέχομαι, και φυσικά βρίσκω νόημα να ανταποκριθώ σε αυτά. Αποφάσισα λοιπόν ότι θα επισκεφθώ οποιαδήποτε πόλη με προσκαλέσει σε μια εκδήλωση για την παρουσίαση του “Εξηγώντας το Θαύμα”. Δεν πρόκειται να επιδιώξω να βρεθώ πουθενά· η επιλογή μου είναι να αποδεχθώ, παρ' όλο που μου είναι δύσκολο λόγω έλλειψης προσωπικού χρόνου, κάθε πρόσκληση που θα με πείθει ότι πρόκειται να στηθεί σκηνικό που θα σέβεται το βιβλίο και την ιστορία που αυτό διηγείται και αναλύει. Κι αυτό ακριβώς είναι το νόημα αυτής της ανάρτησης: εκτός από τιμητικές, είναι ευπρόσδεκτες οι προσκλήσεις, αρκεί αυτές να εγγυώνται την αρτιότητα μιας εκδήλωσης και την καλή επικοινωνία αυτής προκειμένου να δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για εκδήλωση με ουσιαστική απήχηση.

Το “Εξηγώντας το Θαύμα” ήδη ταξιδεύει και φτάνει σε πολλά διαφορετικά σημεία της χώρας, όπως καλά καταλαβαίνω μέσα από τα μηνύματα που δέχομαι. Δεν έχει ανάγκη από τη φυσική παρουσία μου. Θα είναι όμως μεγάλη μου χαρά να συναντηθούμε και να κουβεντιάσουμε για την καλύτερη ελληνική αθλητική ιστορία και τα διδάγματά της. Και κάθε φορά που οριστικοποιώ την παρουσία μου σε μια πόλη θα φροντίζω να το επικοινωνώ εγκαίρως προκειμένου να το γνωρίζετε. 

“Εξηγώντας το Θαύμα”: Το trailer

Ενα video που σου δίνει την δυνατότητα να περιηγηθείς στο εσωτερικό του βιβλίου και να αντιληφθείς περί τίνος πρόκειται. Τα ηχητικά αποσπάσματα που ακούγονται είναι μέρος των συνεντεύξεων που μου παραχώρησαν οι πρωταγωνιστές της Εθνικής Ομάδας για να βοηθήσουν στην ολοκλήρωση της έρευνας και της ανάλυσης της κατάκτησης του Euro 2004. Το “Εξηγώντας το Θαύμα” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις “Τόπος”.